โรคตับอ่อนอักเสบ
โรคตับอ่อนอักเสบ(Pancreatitis) คือ การอักเสบที่เกิดกับตับอ่อน ทำให้เนื้อเยื่อตับอ่อนถูกทำลาย ซึ่งตับอ่อนนั้นอยู่บริเวณท้องส่วนบน ใกล้กับลำไส้เล็ก ตับอ่อนทำหน้าที่ปล่อยเอ็นไซม์ที่ช่วยย่อยอาหารและผลติฮอร์โมนที่ร่างกายของใช้จัดการกับน้ำตาลกลูโคส
โรคตับอ่อนอักเสบนั้นสามารถเป็นและหายได้อย่างรวดเร็ว หรืออาจจะเป็นอาการเรื้อรังขึ้นอยู่กับบุคคล การรักษานั้น ขึ้นอยู่กับอาการของโรค
ประเภทของโรคตับอ่อนอักเสบ
โดยทั่วไปแล้ว อาการตับอ่อนอักเสบจะมีชนิดเฉียบพลันและเรื้อรัง
โรคตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง
โรคตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง เกิดจากการอักเสบของตับอ่อนที่กลับมาเกิดขึ้นเป็นและหายไปเป็นระยะ แต่เป็นมาเรื่อยๆ ไม่หายขาด
ผู้ป่วยโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรัง สามารถสร้างความเสียหายให้กับตับอ่อนอย่างถาวร และมีภาวะแทรกซ้อนอื่น ส่งผลให้เนื้อเยื่อเป็นแผล และทำให้เกิดการอักเสบต่อเนื่องได้
โรคตับอ่อนอักเสบนั้น สามารถทำลายเซลล์ที่ผลิตฮอร์โมนอินซูลิน ฮอร์โมนที่ถูกปล่อยออกมาจากตับอ่อนเพื่อย่อยน้ำตาลในเลือด ซึ่งอาจทำให้เกิดโรคเบาหวาน ได้
การดื่มแอลกอฮอล์ในระยะเวลานานนั้น ก็เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคตับอ่อนอักเสบเรื้อรังในผู้ใหญ่
โรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลัน
อาการเริ่มต้นของโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลันนั้นเกิดขึ้นรวดเร็วมาก อาการโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลัน มักเกิดในผู้ใหญ่มากกว่าเด็ก โดยผู้ป่วยหลายคนที่ป่วยเป็นโรคนิ่ว จะได้รับภาวะอาการข้างเคียงทำให้ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลันเกิดขึ้นได้ โดยผู้ป่วยจะมีอาการปวดท้องอย่างรุนแรง ตลอดเวลา มีอาการคลื่นไส้และอาเจียนร่วมด้วย
โรคตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรัง สามารถก่อให้เกิดอาการรุนแรงในผู้ป่วยสูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮอล์ แต่กับบางคนอาจจะมีอาการปวดท้องเพียงเล็กน้อยแต่พบได้น้อยมาก
โรคตับอ่อนอักเสบประเภททำลายเนื้อเยื่อ
โรคตับอ่อนอักเสบประเภททำลายเนื้อเยื่อนี้พัฒนามาจากโรคตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน และเป็นโรคตับอ่อนอักเสบที่มีความรุนแรงมาก อาการอักเสบที่เกิดจากโรคตับอ่อนอักเสบเฉียบพลันอาจทำให้เอนไซม์รั่วเข้าไปในตับอ่อน ซึ่งทำให้มีการทำลายจนเนื้อเยื่อจนเซลล์เนื้อเยื่อตายแพทย์อาจแนะนำการฉายแสงอัลตร้าซาวด์ที่หน้าท้องหรือการฉายแสงซีทีสแกน เพื่อวินิจฉัยอาการที่เกิดขึ้น
หากคุณเป็นโรคตับอ่อนอักเสบชนิดทำลายเนื้อเยื่อตับอ่อน แพทย์อาจแนะนำการตัดเนื้อเยื่อที่ตายออกไป เพื่อให้แน่ใจว่าไม่ได้ติดเชื้อ หากมีการติดเชื้อ คุณจะต้องรับประทานยาปฏิชีวนะ และต้องผ่าตัดนำเนื้อเยื่อที่ตายแล้วออกมา
การติดเชื้อของเนื้อเยื่อที่ตายแล้วนั้น เพิ่มความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตจากโรคตับอ่อนอักเสบชนิดทำลายเนื้อเยื่อตับอ่อน ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญที่ผู้ป่วยควรได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วนที่สุด
อาการโรคตับอ่อนอักเสบ
ผู้ป่วยโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลันหรือโรคตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง มักจะมีอาการปวดท้องส่วนกลางบนซ้ายซึ่งเป็นอาการเบื้องต้นที่พบ ซึ่งผู้ป่วยโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรังอาจแสดงอาการอักเสบในการวินิจฉัยด้วยภาพที่สแกนออกมา แต่ผู้ป่วยคนโรคตับอ่อนประเภทอื่นนั้นอาจไม่แสดงอาการอะไรเลยก็ได้
อาการตับอ่อนอักเสบอื่นๆนั้น ก็อาจรวมถึง:
- มีอาการเจ็บปวดร่างกายส่วนบนและอาจลามไปถึงหลังด้วย
- อาหารไม่ย่อย
- อาการคลื่นไส้ หรือ อาการอาเจียน
- อาการจุกเสียดท้อง
- การลดน้ำหนักโดยไม่มีสาเหตุ
- มีอาการท้องอืด มีอาการบวมที่ท้อง
- อาการสะอึก
- มีไข้
ผู้ป่วยโรคตับอ่อนอักเสบเรื้อรังนั้น อาจจะมีภาวะอุจจาระมีไขมันมาก อุจจาระที่มีไขมันปนออกมาด้วยและมีกลิ่นแรงผิดปกติ
ภาวะอุจจาระมีไขมันปนออกมานั้นสามารถเป็นสัญญาณของภาวะการดูดซึมของลำไส้ผิดปกติ ซึ่งอาการนี้ทำให้คุณไม่ได้รับสารอาหารได้อย่างเต็มที่ เพราะตับอ่อนของคุณนั้นไม่ได้ผลิตเอนไซม์ที่ช่วยย่อยอาหารได้
สาเหตุโรคตับอ่อนอักเสบ
โรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลันและโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรัง มีหลายสาเหตุเกิดขึ้น รวมถึง:
- โรคนิ่ว
- การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป
- การใช้ยาบางชนิด
- โรคมะเร็งตับอ่อน
- การผ่าตัดบริเวณหน้าท้อง
- การติดเชื้อ
- โรคปอดเรื้อรัง
ภาวะระดับแคลเซี่ยมสูง หรือ ไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง อาจจะก่อให้เกิดโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรังได้
โรคนิ่วเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยในโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลัน ก้อนนิ่วที่มีขนาดใหญ่สามารถเกาะอยู่ที่ทางแยกที่ท่อตับอ่อนและท่อน้ำดีมารวมกัน ซึ่งการรวมกันนี้จะอยู่แถวลำไส้เล็กส่วนต้น ซึ่งเป็นส่วนแรกของลำไส้เล็ก
ท่อตับอ่อนมีเอนไซม์เพื่อย่อยอาหารจากตับอ่อน ส่วนท่อน้ำดีหรือสารอื่นจากตับและถุงน้ำดี การเกาะของนิ่วนั้นเป็นสาเหตุมีสารเหล่านี้สะสม ซึ่งทำให้เกิดอาการอักเสบของทั้งท่อตับอ่อนและท่อน้ำดี จนลามไปถึงตับอ่อนได้
การรักษาโรคตับอ่อนอักเสบ
การรักษาโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลันหรือชนิดเรื้อรัง ไม่สามารถรักษาเองได้ ผู้ป่วยควรเข้ารับรักษาที่โรงพยาบาล ตับอ่อนเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยในการย่อยอาหารซึ่งเหตุผลนี้ ผู้ป่วยอาจจะได้รับอาหารและยาผ่านหลอดเลือดดำ หรือผ่านหลอดให้อาหาร
การผ่าตัด
หากผู้ป่วยเป็นโรคนิ่ว แพทย์อาจจะต้องผ่าตัดเพื่อเอาถุงน้ำดีออก นอกจากนี้การผ่าตัดนั้น ช่วยกำจัดส่วนของตับอ่อนที่มีอาการอักเสบออกไปได้
ภาวะแทรกซ้อนของโรคตับอ่อนอักเสบ
ผู้ป่วยบางคนอาจมีภาวะแทรกซ้อนจากโรคตับอ่อนอักเสบ ซึ่งภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้อาจพบได้น้อย แต่มันก็เป็นอาการที่สามารถเกิดขึ้นได้กับผู้ป่วยโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรังได้ ดังนี้:
- ไตถูกทำลาย
- โรคมะเร็งตับอ่อน
- โรคเบาหวาน
- ภาวะทุพโภชนาการ
- การติดเชื้อที่ตับอ่อน
โรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลันอาจเพิ่มความเสี่ยงที่จะมีปัญหาการหายใจไม่อิ่ม ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของ การเกิดของถุงน้ำและเนื้อเยื่อที่มาสะสมที่ตับอ่อน ในบางครั้งถุงน้ำนี้อาจจะหายไปได้เอง แต่หากถุงน้ำนั้นแตกขึ้นมา จะทำให้เกิดการติดเชื้อและมีเลือดออกภายในที่อันตรายถึงชีวิตได้ หากไม่ได้รับการรักษา
สถิติผู้ป่วยโรคตับอ่อนอักเสบในประเทศไทย
ในปี พ.ศ. 2557 พบว่ามีผู้ป่วยโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลันที่โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า ซึ่งมีผู้ป่วยใหม่ที่ต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยโรคตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน 105 ราย หรือประมาณ สัปดาห์ละ 2 ราย
นี่คือที่มาของแหล่งบทความของเรา
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pancreatitis/symptoms-causes/syc-20360227
https://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-diseases-pancreatitis
https://www.nhs.uk/conditions/acute-pancreatitis/
No Responses